donderdag 31 december 2015

Oud jaar

De laatste dag van het jaar, met nog steeds prachtig weer. Mark heeft nog 3 pallets met stenen gebracht. Deze stenen kwamen uit een showroom, en lagen in groepjes van steeds 4 dezelfde bij elkaar op de pallet. Om een mooi gemengd muurtje te kunnen metselen, moesten de stenen goed verdeeld worden. Daarom hebben we ze, al mengend, overgestapeld op vele kleine pallets. Emke heeft lekker meegewerkt!

Stenen overstapelen
Ondertussen was de eigenaar van het maisveld aan de overkant van de straat nieuwe bomen aan het planten. Zijn populieren zijn al een paar jaar weg, maar hij wilde wachten met herplant tot de andere populieren in de straat ook gerooid waren, om schade te voorkomen. Hier kijkt Steef naar het planten van de boom recht voor het huis.Het zijn trouwens beuken geworden, dus vanaf nu wonen we in een heuse beukenlaan!



maandag 28 december 2015

Weer verder metselen

Vandaag kwam Erik van Riet langs om mee te helpen metselen. We hebben lekker wat meters gemaakt: de eerste muurtjes zijn al op hoogte. De vloer krijgt uiteindelijk ook deze hoogte.

Het metselkoord verhogen naar de volgende laag

Met prachtig weer (zon en niet koud) was het geen straf deze muur op te bouwen. De paaltjes doen het uitstekend; morgen kan ik ze verzetten voor de volgende serie muurtjes.

Een dagje later...


zaterdag 19 december 2015

Kerstboom




Vandaag heb ik de onderkant van de onderkant van de strobalenmuur afgemaakt: de hele omtrek van het huis ligt nu 8cm hoog. Op deze laag cellenbeton komt een stenen muurtje tot iets boven peil, dus nog 32 cm (5 lagen) te gaan. Omdat deze stenen straks niet zichtbaar zijn, gebruik ik hier voornamelijk oude stenen voor, die ik de afgelopen weken heb schoongemaakt.

Kerstkaart

Ook dit jaar moet er natuurlijk een kerstkaart gemaakt worden die past in de serie. Vandaag hebben we de foto ervoor gemaakt, en de foto in Gimp (Linux "Photoshop") bewerkt. We wachten nog even met het posten van de kaart tot de ontvangers van een "fysiek" exemplaar deze in de bus hebben liggen. Maar om een indruk te geven:


Emke en Steef hebben hun kostuum aangetrokken. Peter ruimt nog wat rommel op dat op de achtergrond ligt. Marleen komt aangelopen met camera, statief en werkhandschoenen.

Nou ja, nog even geduld dus... :-)

donderdag 17 december 2015

Stukje beton aangieten




Peter heeft de betonnen funderingsplaat netjes gemaakt volgens de werktekening. Nu blijkt dat de isolatie van de buitenmuur van de kelder op een verkeerde plek staat getekend. Om dat op te lossen wordt deze muur 10cm dikker, en dat past meer niet op de betonen plaat...

De kelder is volgelopen met regenwater, vandaar dat het hek er overheen ligt. Kippen en kleine kinderen hebben nog geen zwemdiploma. 
Dus... bekistingetje maken, wapening in de bestaande beton boren en vlechten, met de hogedrukspuit de beton schoonmaken, folie er in, beton draaien en vullen maar! Fijn dat we een eigen betonmolen hebben.




En oja, nog even iets heel anders: het is half december en we hebben een broedse kip... Nou ja...!
Ik heb nu een goede methode om de dames kip van ongewenste broedsheid af te helpen: ik sluit de kip een paar dagen op in de ren, zodat ze niet op het nest kan gaan zitten. De eerste dagen zoekt ze dan wel steeds broedplekjes in het koude zand, maar na een dag of 3 houdt ze het dan toch voor gezien. En omdat het kippenhok gewoon open kan blijven, kunnen de andere kippen toch hun ei kwijt. Prima oplossing!

En maar blijven broeden, zelfs zonder dat er eitjes onder liggen.
Tja, dat krijg je met die kleine kippenhersentjes -)

maandag 14 december 2015

Klimaatakkoord

Joepie, er is een klimaat-akkoord...!?

 "We moeten fossiel-vrij" is het sleutelwoord in Parijs. Uiteindelijk moeten we inderdaad fossielvrij, en dus is het goed dat dit in het klimaatakkoord staat. Maar er zijn natuurlijk nog heel veel mitsen en maren aan "fossiel-vrij". Eén ervan is niet in het nieuws, terwijl deze wel enorm belangrijk is/gaat zijn.

De maatschappij die we nu hebben opgebouwd, heeft haar bestaansrecht te danken aan een enorm energie-surplus. Het kostte de afgelopen 150 jaar weinig energie om veel energie te winnen. Daardoor kwam er enorm veel energie beschikbaar om te ge(ver?)bruiken. Hiermee hebben we een maatschappij gebouwd die draait op enorme hoeveelheden energie.

Er is een kental dat de mate van energie-surplus weergeeft: EROEI. Energy Return on Energy Investment: hoeveel energie moet ik investeren om een bepaalde hoeveelheid energie te kunnen oogsten. De vroege olievelden hadden een EROEI van meer dan 1:100. Dat betekent: na het investeren van 1 vat olie waren er 100 vaten beschikbaar. Deze velden zijn al lang leeg, en de EROEI van huidige velden zitten op 1:15 en lager.

Duurzame energiebronnen hebben een nog veel lagere EROEI (afgezien van waterkracht): zonnepanelen schommelen tussen de 1:1,5 en 1:5, afhankelijk van wat je allemaal in de berekening meeneemt. Grote windturbines zitten op 1:10, maar draaien niet elke dag. Kleine windmolens brengen niet eens de energie op die het gekost heeft ze te maken (dus een EROEI < 1:1). Daarbij is de opslag van elektriciteit nog niet een béétje opgelost...

Schattingen geven aan dat onze maatschappij een EROEI van 1:8 nodig heeft om te kunnen blijven functioneren. Duurzame energiebronnen zitten daar ver onder. Dus als we echt fossiel-vrij willen, dan zullen we óók met minder energie toe moeten, hoeveel zonnepanelen we ook neerleggen, hoe laag de prijs van zonnepanelen ook is. Oftewel: we zullen een deel van ons huidige comfort moeten inleveren. We zullen moeten accepteren dat we niet op elk moment genoeg energie tot onze beschikking hebben (windstil mistig weer), dat we soms dingen 's nachts moeten doen...? Elk aspect van deze samenleving die olie nodig heeft (dus waar (nog) geen alternatieven voor zijn) gaan we dan loslaten. Autorijden, vrachtwagens, vliegen? Dat is een rechtstreekse consequentie van "fossiel-vrij".

Dan is er nog iets anders: veel noodzakelijke maatregelen zullen waarschijnlijk helemaal niet door gaan, omdat ze slecht zijn voor de economie (en die gaat nu eenmaal boven alles...), of omdat grote bedrijven overheden voor de rechter dagen (of erger: voor het ISDS-tribunaal, achter gesloten deuren, met dank aan TTIP / CETA en andere vrijhandelsverdragen) omdat maatregelen gevolgen hebben voor de winstverwachting.

Wij gaan niet wachten tot er (n)iets verandert. We doen het gewoon zelf, en hopen dat velen ons voorbeeld gaan volgen. Wij denken dat de echte verandering van onszelf moet komen.


woensdag 9 december 2015

Steef helpt een handje mee



Woensdag is altijd een dag voor de kinderen; naar school en weer ophalen, zwemles Emke en Steef, Steef vandaag naar het consultatiebureau, Daaf zwemles... Tussen het gehaal- en gebreng door heb ik toch nog wat meters blokken kunnen leggen. Gelukkig hielp Steef aan het eind van de dag lekker mee zodat er flink vaart in kwam!

Met echte cement, in echte klus-kleren!

Struikelend over de metseltouwtjes, vrolijk over de net gemetselde blokken stappen... Maar hij vond het prachtig! En wij ook :-)

dinsdag 8 december 2015

Weer metselen; nu cellenbeton.

Hoewel het ons streven is om veel gebruik te maken van duurzame, lokale materialen, komen we er niet onderuit om in de fundering (schuim)beton te gebruiken. Dat zien we hier ook weer terugkomen: een laag cellenbeton ("Ytong") op de betonplaat. Die cellenbeton is nodig, om een koudebrug te voorkomen naar de onderkant van de stromuren. Op deze laag komen 5 lagen steens gemetselde (oude en heel oude) stenen. Dat maakt dan weer wat goed...


Hier liggen de eerste blokken cellenbeton, 7cm dik. De houten latjes die op de vloer liggen markeren de buitenkant van het huis (detailtekening volgt nog). De muren zijn 40cm dik; de touwtjes geven aan waar de binnenkant van de muur komt. Omdat de muur uit segmentjes van zo'n 2,5 meter bestaan, zijn er steeds de touwtjes van 3 segmenten nodig om 1 segment te metselen: beginsegment, eindsegment en het te metselen segment. Dus 6 paaltjes.


Om te voorkomen dat er een woud van houten metselpalen (met schoren) komt te staan, heb ik de paaltjes "mobiel" gemaakt: een plankje met een paaltje er op, dat met 3 M8-bouten als poten op de vloer staat, verzwaard met wat stenen. Dat werkt super: met de bouten kun je het paaltje snel verticaal zetten, je zet ze neer waar je wilt, steentjes er op, touwtje er aan en metselen maar!


Om een metseltouwtje goed aan de paal te zetten heb ik haakjes gebogen. De uiteinden zijn schuin afgeknipt, zodat ze goed in het hout prikken (en dus makkelijk blijven zitten).


Aan het eind van de middag ligt er al een aardige lijn. Deze lijn is in rood op de plattegrond aangegeven:


zondag 6 december 2015

Oude stenen gebruiken, of toch niet?

Binnenkort gaan we beginnen met het opmetselen van de basis van de strobalen muren. Een groot gedeelte van deze muren blijft buiten het zicht; een prima plek om oude stenen te gebruiken.

Bij de sloop van de oude schuren op het terrein hebben we een kleine 1000 stenen bewaard. Deze hebben ruim anderhalf jaar buiten liggen wachten. En ze waren al niet schoon toen ze op deze pallets werden gestapeld. Zijn ze nog wel te gebruiken?

Een bevriende aannemer zei dat ze, als je ze met een hogedrukspuit schoonmaakt, prima te gebruiken zijn. "Maar ik zou het niet doen, hoor! Veel te veel werk. Gewoon wegdoen en nieuwe kopen". Mmmm...

Een duidelijk voorbeeld van "economisch denken": de waarde van de tijd die nodig is om ze schoon te maken is meer dan de waarde van nieuwe stenen. Daarbij worden een aantal aannames gedaan, die niet altijd stand houden. Zo'n aanname is dat je al je uren tegen verkooptarief kan werken. De tijd om oude stenen af te voeren en nieuwe stenen op te halen zijn ook buiten de beschouwing gelaten..

Energetisch gezien is nieuwe stenen kopen natuurlijk helemaal geen goede oplossing. Oude stenen schoonmaken kost energie, maar dat is slechts een fractie van de energie die nodig is om nieuwe stenen te bakken en te transporteren. Plus het transporteren en verwerken van de oude stenen. Plus de energie die nodig was om het geld te verdienen waarmee je deze stenen zou kopen.

Dus... wij gaan lekker oude stenen schoonspuiten. En het loont zelfs economisch: in een uur doe ik 200 stenen á E 0.20 = 40.-. En je bespaart de tijd om oude stenen af te voeren, en nieuwe stenen op te halen. Wat jammer dat we niet vast het oude huis kunnen afbreken om die stenen te hergebruiken...

Zoekplaatje van de Timelapse: links staat Peter met de hogedrukspuit

dinsdag 24 november 2015

Details detailleren

Peter is niet tevreden met een aantal details van onze architect. Daarom heeft hij een ecologieforum-lid bezocht (in de Ardennen) die veel weet over de combinatie isolatie, vocht, leem en kalk. Daarnaast is Eric Wesselius (bouwkundige die gespecialiseerd is in strobalen huizen) langsgekomen om het pakket tekeningen door te lopen. Dat was nuttig en leerzaam. Er is een behoorlijk aantal fouten uit de detaillering gehaald die grote vocht- en isolatie-problemen zouden hebben veroorzaakt...


En nog steeds is niet duidelijk hoe de strobalen muur op de fundering moeten komen te staan. Een lastig detail, omdat het aan heel veel eisen moet voldoen: windbelasting, optrekkend vocht, neerslag, isolatie, dakbelasting etc. Maar er wordt aan gewerkt!


Muurtje af!

Het muurtje is af!

Het was een leuke metsel-klus. De totale hoogte moest 2,62 meter worden. Je kan dat bereiken door een gunstige keuze te maken in aantal lagen met een prettige voegdikte, streepjes zetten en je daar dan aan houden.

Maar je kan ook de eerste steen vastzetten met een prettige voegdikte, en deze hoogte gebruiken voor de rest van die laag. En als je hoger uitkomt dan die 2,62 meter, dan zaag je gewoon iets van de balken af die er op komen te rusten. Dat werk veel relaxter....

De stenen komen uit een showroom, daarom zijn het allemaal verschillende. De hoogste 4 lagen zijn stenen met afwijkende dikte, die er toevallig ook nog voor zorgden dat het muurtje ongeveer precies de goede hoogte heeft gekregen...


De muur wordt uiteindelijk helemaal in de leem gestuukt. Misschien laten we nog een paar stukjes steen zichtbaar: dat is een voordeel van zelf bouwen!
In de muur zitten een paar gaten: hier komen flessen / potten / schalen in. Als je goed kijkt, zie je dat er ééntje al is ingemetseld!

Hier kun je met rood zien waar het muurtje in het huis staat:


vrijdag 20 november 2015

Populieren kappen

We wisten dat het binnen een paar jaar wel zou gebeuren: het rooien van de populieren in onze straat en de Veghelse Dijk (de straat waar we op uit kijken). Ze waren wel zo'n beetje kaprijp. Maar dat het nu dit jaar al zou zijn, hadden we toch niet verwacht. De rode kruizen op de bomen enkele weken geleden voorspelden al niet veel goeds...

En nu was het dan zover. Met grof geschut werd boom voor boom, zonder pardon plat gelegd. Ca 70 in totaal. Het was echt triest om te zien.


Huppakee, daar ging er weer een.
(ik sta hier op de Aakendonk, rechts van mij ons oude huis)

De laatste boom aan de Veghelse Dijk.
Gelukkig staat er aan de andere kant van de weg al  een nieuwe rij bomen.
 
Wat een kaalslag! Ons huisje had nu zomaar in Groningen kunnen staan...
Zeker als je bedenkt dat de stammen en de gigantische berg takken ook nog opgeruimd worden.
Ter vergelijking: zo zag het er uit toen ze net begonnen waren met kappen.
Gelukkig hebben wij veel bomen en struiken op ons perceel aangeplant, vooral langs de randen. Maar ja, dat duurt natuurlijk nog járen voor ze een beetje een gezellige groene achtergrond geven, en de inkijk tegenhouden vanuit de weg :-(

woensdag 11 november 2015

Kippen, kippenhok en hek

De kippen moeten op ons terrein blijven, en de honden moeten juist buiten blijven. Ik heb een hek gemaakt van oude pallets, dikke takken en gaas wat we nog hadden liggen. Het resultaat ziet er best gezellig uit, maar het hek is niet heel degelijk. Maar het zal heus een paar jaar blijven staan... hoop ik!




Onze kippen hebben een dagelijks loopje, wat met de dag groter wordt. Tegenwoordig worden ze al gespot langs de Veghelse Dijk, en ze gaan daar zelfs het huis van de buren voorbij. We houden ons hart vast... Maar we willen echt niet ons hele terrein af gaan zetten met hekken. Dat ziet er niet uit, is niet praktisch en kost ook nog een kapitaal. We laten het verder maar zo. Gebeurt er iets, dan gebeurt er iets. De buren vinden het wel leuk, want die zien nu iedere dag ons kippenclubje voorbij kuieren :-)

De maisakker van de buren. Die witte puntjes zijn onze kippen!

Daar zitten ze, op zoek naar verloren maiskorreltjes.

Mijn vader heeft een automatisch kippenhok-luikje gemaakt. Werkt op een zonnecelletje, en reageert op licht. Ideáál! Zo hoef ik niet meer iedere ochtend het hok open te doen, en 's avonds weer te sluiten. En zo kunnen we met gerust hart een paar dagen weg. Met een bak voer en genoeg water, redden de kippen zichzelf prima. Dank je wel, papa! We zijn er enorm blij mee!

dinsdag 10 november 2015

Flessen en ander glas gezocht!

Op verschillende plekken in het huis gaan we flessenmuren maken. Dit zijn lemen muren, waar flessen in verwerkt zitten. En hiervoor hebben we flessen nodig! Maar ook: (jam)potten, glazen schalen, vazen, drinkglazen, (kapotte) spiegels, glas in lood, noem maar op! Vooral andere kleuren dan wit en groen zijn welkom.
We kunnen het glas helaas niet bij iedereen komen ophalen, zeker niet als het wat verder weg is. Maar mochten we elkaar nog eens zien, dan mag je wat leuke flessen voor ons bewaren!

Hier wat voorbeelden van flessenmuren, gevonden op Pinterest:






Deze leuke bloemetjes zijn gemaakt van de achterkant van petflessen.
Ook die kunnen we dus gebruiken!
Zo wordt het gemaakt: je snijdt de bovenkant van de flessen af, deze gooi je weg. Dan plak je steeds twee onderkanten aan elkaar, zodat het glas even lang is als de muur dik. Erop leggen, en vast lemen maar!

Ook zoiets kunnen we dus gebruiken.

maandag 9 november 2015

Mijmerend verder metselen

Weer een dagje lekker metselen. Het waait hard, maar het is niet koud. De muur vordert gestaag. Het metselwerk wordt steeds netter! Bijna jammer om straks de hele muur achter de leem te smeren...

Nog zeker 1,5 dag werken, want zoveel laagjes doe je niet op een dag. Nog anderhalve dag, na drie dagen gemetseld te hebben?

Ik bedenk opeens iets. Ik ga dus bijna 5 dagen werken voor zo'n muurtje. Hoeveel bomen had ik kunnen snoeien in die 5 dagen, en hoeveel had me dat opgeleverd? Wat zou een metselaar kosten, en hoeveel tijd zou ik dan over houden? Hoeveel geld had ik in die overgebleven vrije tijd kunnen verdienen? Weet je wat dit muurtje eigenlijk kost? Ben ik wel goed bezig zo?

Hoe hoger hoe netter...
Natuurlijk ben ik goed bezig. Ik geniet van het bouwen. Het wordt heel mooi, steeds mooier. Elk steentje met liefde en plezier geplaatst. Ik weet waar ik het voor doe, en dat ik dit wil. En toch besloop me opeens de "kosten-gedachte".

We zijn in deze maatschappij vaak aan het streven naar "zo goedkoop mogelijk", of "dat het zo weinig mogelijk kost". Als ik dat voor dit muurtje ook gedaan had, dan was ik niet zelf gaan metselen. Of anders gezegd, dan had ik niet gedaan wat ik heel graag wilde doen. Dat komt voornamelijk omdat geld (en "tijd = geld") goed meetbaar is, en "plezier", "voldoening", "ervaring opdoen", "leren" etc niet in een getalletje om te zetten is.

Wordt ik gelukkig van metselen? Nou....., niet van metselen op zich. Maar wel van metselen als onderdeel van de tocht die we aan het maken zijn: de bouw van ons stekkie. Ons huis dat onze manier van leven gaat ondersteunen

Dit is de weg, en de weg is het doel, of zoiets...

Steef helpt en kletst lekker mee. Hier staat hij op het trapje dat in de volgelopen kelder staat. Capuchon op, want "er zijn regenwolken in de buurt".

zaterdag 7 november 2015

Muur in de hal

Vandaag, op een extreem warme 7 november (18 graden), hebben we de eerste steen gelegd! Hier gebeurde dat:


Willem en Daaf hielpen mee, met cement draaien, stenen nat maken, stapels maken op de goede plaats, voegen vullen. De mal om de ronde muur te vormen werkte uitstekend. 

Daaf en Bart maakten een treintje om de stenen voor te weken.
In de middag kwam Erik nog langs, toen ging het nog sneller: Peter metselde de binnenkant en Erik er achteraan aan de buitenkant. De ronde muur zit in onderste 6 lagen vast aan de keldermuur. Tot deze hoogte wordt de vloer uiteindelijk gevuld met schuimbeton en smeervloer. Daarboven staat de muur helemaal vrij.

Rechtsonder, achter het trapje zie je een stukje keldermuur

Ondertussen hadden Bart en Daaf hun handen vol met cement draaien, stenen nat maken en stenen op de goede plekken opstapelen.


Nog even voortmaken om voor het donker de laatste kuip specie op te maken; ook Bart heeft een paar rijen stenen gelegd. En Daaf bleef maar helpen!


In het donker opruimen. 's Avonds nog een enorm felle regenbui; morgen zien we wel of de muur er onder geleden heeft....

maandag 2 november 2015

De hoogte in!

De eerste werkzaamheden de hoogte in: het stellen van de palen voor het metselen van de eerste muur. Meteen een leuke: de kromme muur in de hal. De muur loopt met een bocht van de linker paal naar de rechter, steens. Om tijdens de bocht te weten waar de te metselen steen precies moet liggen, staat er in het centrum van de boog een ronde paal waar een plank om scharniert. Deze plank kan meedraaien zodat je precies weet waar de steen in de bocht moet komen te liggen. Een soort enorme passer dus!


De plank moet kunnen scharnieren om de ronde buis. Twee ringen en een stukje hoekijzer vormen het scharnier. Eronder zit een ring die je met een vleugelmoer aan de paal vast kan zetten. Hiermee zet je het hele scharnier op de goede hoogte vast.


Komende zaterdag èn zondag gaan we de eerste stenen metselen. Voor wie wil helpen: gezellig!


Nog meer -maar dan ander soort- de hoogte in: we hebben weer eens een reuzenschommel gemaakt! Eerst een touw van boom tot boom gespannen, daarna vanuit het midden van dat gespannen touw een touw naar beneden. Daar onderaan knoop je een gordel, waar een kind in kan zitten. En dan: schommelen maar! En dat gaat HOOG...!
Het schip in de Efteling is er niks bij :-)

zaterdag 31 oktober 2015

Herfst!

Even een paar sfeerbeelden van deze tijd van het jaar: de herfst.

Maïs-oogst op de plak van de buren

Er blijven altijd wat kolven op het land achter. Die heb ik geraapt met Emke en Steef. Een kruiwagen vol! De kolven daarna pellen, drogen, en over een paar weken de korrels eraf halen. Gratis eten voor de kippen!


Prachtige kleuren...

De populieren zijn nu op z'n mooist. Knalgeel!
Helaas worden deze grote bomen binnenkort gerooid... Zowel op de Aakendonk, als aan de Veghelsedijk. Wat zal het hier kaal worden!