woensdag 13 maart 2024

Enten

Ter voorbereiding van het aan te planten voedselbos / permacultuurtuin heeft Marleen onderstammen en enthout verzameld. De kweekbakken zijn klaar, dus enten maar! 

 
Met het voedselbos-groepje uit de buurt hebben we een entcursus geregeld: Jade heeft ons geleerd enten: de 'verbeterde plakent' (als onderstam en enthout dezelfde diameter hebben) en de 'driehoeksent' (als de ent veel dunner is dan de onderstam). Een gezellige, nuttige middag in de zon en (record) warm. 


Hier is Jade aan het uitleggen.

De onderstammen zijn niet allemaal geleverd: 1 leverancier was ons vergeten, de andere had slechts de helft opgestuurd. We konden dus maar mondjesmaat aan de slag: alleen dikke hoogstam appels (100x) en een paar peren-onderstammen waren er.

Met een leesbrilletje op en warm aangekleed heb ik het ene enthout na het andere op de onderstam gezet. Ondertussen was Marleen aan het aftapen, insmeren met lakbalsem, labelen en de volgende takken uitzoeken. 

Voor de driehoeksent (door sommigen ook spleetent genoemd) snij ik de ent net iets anders; ik maak er een soort boeg van een schip van om de bast van de onderstam als een boeggolf weg te drukken. Om deze manier gaat de ent heel goed in de bast van de onderstam.

 

Als labels gebruiken we polsbandjes voor festivals. Die zijn niet duur en zijn aardig uv bestendig. Nu maar hopen dat de stift het ook lang uithoudt want de kleur heeft geen betekenis... 


Rechtsvoor een driehoeksent (dun sprietje aan een dikke onderstam), linksvoor een verbeterde plakent.


Trots op zoveel moois!

Plan voor het bestrijden van onze boktorren

Al eerder hebben we een bedrijf laten komen om ons te laten adviseren over het bestrijden van de boktorren die in de Douglas palen zitten. Er zijn een paar mogelijkheden: 

Verhitten. Bij 55 graden gaan de larven dood, dus als je het hele huis tot zo'n 80 graden verwarmt, dringt de warmte genoeg in de dikke balken en gaan bijna alle boktorren dood. Maar... hout en leem vinden deze temperaturen niet leuk. Scheuren en barsten overal....

Vergassen. Het hele huis inpakken en er sulfurylfluoride in spuiten, twee dagen laten zitten en dan is echt alles dood dat zich in het huis bevindt. Larven, boktorren, houtworm, planten en de poezen als we die zouden vergeten... Maar het gas is echt heel giftig, ook nog eens een broeikasgas, en zo'n behandeling is vreselijk duur. Ongeveer de helft van wat het huis tot nu toe gekost heeft.

Vandaag kwam er een adviseur uit Duitsland om onze situatie te bekijken en om advies te geven over meer ecologische manieren om van die beestjes af te komen. 

Boktor wil graag warm en droog hout, dit in tegenstelling tot houtworm, die van vochtig hout houdt. Zodra je in een huis met boktor gaat wonen (en dus verwarmen) wordt het hout droger en daarmee interessanter voor de boktor. Houtworm ga je uiteindelijk vanzelf kwijtraken, omdat het hout steeds minder voedzaam wordt. 

We hoeven ons geen zorgen te maken om hout dat niet zichtbaar is. Boktor merkt aan verschil in temperatuur en vochtigheid waar de 'uitgang' is, en dat is altijd een open kant. Als er een boktor bijvoorbeeld het hout uit komt en blijkt dan in een strobaal te zitten, dan zal die nooit een andere boktor vinden en gaat dood zonder nageslacht. Gaat 'ie door de woonkamer vliegen en vindt een soortgenoot van het andere geslacht, dan heb je voor 300 nieuwe boktorren de eitjes ergens in je hout... 

Er zijn twee maatregelen die we kunnen doen om er voor te zorgen dat je langzaam maar zeker van de boktorren afkomt: zodra je er ergens eentje hoort knagen, met (magnetron-)straling verhitten tot 'ie dood is, en in de zomer (als het uitvlieg-tijd is) met feromoon-vallen de uitgevlogen torren vangen voor ze voor nageslacht hebben gezorgd. Op deze manier zullen er elk jaar minder torren zijn, en raak je ze vroeg of laat allemaal kwijt. Het is goedkoop maar arbeids-intensief. 

De adviseur zet geregeld de microgolf in bij bestrijding van boktor. Maar dat heeft een paar nadelen: ijzer in het hout geeft problemen. Net als het lepeltje in een kop koffie in de magnetron voor problemen zorgt (vonken en zo), doet ijzer in hout dat ook. Dat wordt namelijk heet en smeult het hout direct om de spijker of schroef weg. Er ontstaat geen brand, maar de spijker of schroef komt wel los te zitten... 

Toch menen we een manco te zien in de werkwijze van de adviseur. Om dat uit te leggen eerst wat over de werking van een magnetron. Een magnetron produceert elektromagnetische straling van een frequentie die dicht bij de eigenfrequentie van watermoleculen ligt. Watermoleculen gaan dus resoneren, en daarbij absorberen ze de straling. Het gevolg is dat het water warm wordt, terwijl het glazen kopje waar het water in zit amper straling absorbeert en dus niet warm wordt. 

De adviseur gebruikt een magnetron om hout op te warmen tot een temperatuur van 55graden. Daarmee zijn namelijk alle boktorren dood. Maar... hout bevat amper vocht en absorbeert dus maar weinig straling. Het duurt dus heel lang (zeg 20 minuten) tot het hout die temperatuur heeft aangenomen. De spijkers die in het hout zitten zijn dus minutenlang gloeiend heet, en logisch dat die los komen. 


Een larve van een boktor bevat relatief veel water en zal dus relatief veel straling absorberen. Het zou kunnen zijn dat een paar seconden (misschien een tiental) al genoeg is de larve uit te schakelen, terwijl de spijker dan nog niet gloeiend heet is. Wel de voordelen, niet de nadelen. En hoe weten we of het beestje stuk is? Als je het daarna niet meer hoort knagen

Magnetronstraling is onzichtbaar, je ruikt het niet, je voelt het niet, maar is zeker schadelijk. We zullen goed moeten onderzoeken hoe we dit veilig en verantwoord kunnen doen. Je kan het afschermen met metaal en absorberen met water, dus er zijn verschillende mogelijkheden het veilig te doen.

Kortom: we gaan proberen of we met een magnetron van die beestjes kunnen uitschakelen zonder het huis te beschadigen. Er zijn CE-gemarkeerde magnetrons te koop voor deze toepassing, maar die zijn schreeuwend duur. Er zijn in Letland / Ukraine magnetrons te koop voor deze toepassing voor een paar duizend Euro. Er zijn op Marktplaats magnetrons gratis. Hier gaan we ons binnenkort
eens in verdiepen...

dinsdag 5 maart 2024

Kweekbakken plaatsen

We wilden gaan stekken, scheuren, zaaien en enten. Dus er moesten kweekbakken in gebruik genomen worden. Er was ruimte tussen de kas en de gele container, dus die hoek heeft Marleen opgeruimd, zeil op de grond tegen onkruid gelegd met een mooie laag snippers er overheen. 

 

Stoeptegels op de snippers, de marktkraam-steunen er onder (even stellen om het juiste afschot te krijgen) en de bak kon er op. 

Het zijn lekker grote tafels, maar als je lekker veel planten wilt kweken is zo'n bak meteen vol. Door de ruimte naast de kas anders in te richten (ruim eerst de kelder op voor je de zolder gaat leeghalen...) konden er nog twee tafels bij. 

 
Sjef kwam een dag helpen: eerst elders plaats maken, dan de ruimte vrij maken (lang leve de skidster), poten plaatsen en op hoogte stellen. Aan het eind van de ochtend stonden er twee tafels bij!


(en meteen het laatste haardhout gekloofd en in het hok gestapeld in het mooie lenteweer!)


zaterdag 2 maart 2024

Bad voorbereiden

We gaan een bad inbouwen. Er zijn wel meer baden ingebouwd, maar eigenlijk alle inbouwbaden zijn (recht)hoekig. We willen een rondig inbouw-bad. Dat die niet bestaan heeft een reden; het is namelijk heel lastig om een inbouwbad dat rondig is in te bouwen. Maar 'lastig' is niet 'onmogelijk'.

We hebben een mooi rondig (vrijstaand) bad gekocht met de bedoeling dat in te bouwen. Maar nu blijkt dat zo'n bad heel anders in elkaar zit, en daardoor bijna niet in te bouwen is. 

Bijna. Want 'kan niet', daar doen we eigenlijk niet aan.

Zo moest de sifon vervangen worden door een inbouw-sifon, waarbij de bediening van de afvoer-plug in de overloop is geplaatst. Maar omdat een vrijstaand bad veel dikker (en steviger) is gebouwd dan een inbouw-bad (dat stevigheid krijgt van het muurtje eromheen) paste de sifon er niet in. 

Met de frees heb ik ter plaatse van de overloop het bad dunner gemaakt. Het frezen van polyester is een beetje vies werk, dus het bad naar buiten en omgekeerd op schragen gezet.

Met een houten plaat een soort mal gemaakt voor de frees: een ronde verdieping met een vlakke bodem. Schroeven in polyester lukt alleen na flink voorboren. En voorboren in een bad is... spannend! Want je wilt niet dat je door de hele wand heen gaat, haha!

Ook het instellen van de frees heb ik goed gecontroleerd: gaat er teveel af, dan is het bad afgeschreven... Maar het is een mooie verdieping geworden. Ook naar boven toe moest er polyester weg om de leiding ruimte te geven. (Als het bad dadelijk omgekeerd is, loopt de leiding naar beneden...). Daar zie je nu dat het bad dubbelwandig is gemaakt: aan de bovenkant op de foto is de ruimte tussen de twee lagen te zien.

De overloop-leiding past nu goed in de uitsparing, en de wanddikte is dun genoeg voor de schroefdraad van de overloop.

Ook de schroefpoten konden niet gewoon vast; de sifon heeft voorrand. Ik heb de beugel in tweeen moeten slijpen en met een strip weer aan elkaar gelast. Ik vraag me dan wel eens af hoe andere mensen zoiets doen. Maar ik misschien dat anderen zoiets gewoon niet doen.

De volgende voorbereidingen zijn het klaarmaken van de leemmuur en het maken van een houten rand die het bad gaan steunen en waarmee het bad gefixeerd kan worden t.o.v. de muur.

Het is nog steeds erg vochtig buiten, dus de leem wilde niet snel drogen. Uiteindelijk toch maar een ventilator er bij gezet, dat hiep goed.



zaterdag 24 februari 2024

Afwerken aanrechtblad keuken

Na het polijsten van het aanrechtblad verdween er helaas wat van het lichte geel. Het hele blad werd er te saai bruingeel van. Na wat proefjes met gekleurde olie bleek dat niet veel (zeg maar 'niets') te doen. 

In de hoop dat er genoeg kleine gaatjes/kiertjes in het blad zouden zitten heb ik nog een cement-pigment mengsel in het (vochtige) blad gewreven. Om het uitharden goed te laten verlopen heb ik alles met folie ingepakt. Dan blijft de cement lang vochtig en kan rustig uitharden.

 


Dat zag er prachtig uit na het weghalen van de folie! Het meeste kon je er echter zo vanaf poetsen. Ik was bang dat het niet genoeg in het blad getrokken zou zijn, maar het viel mee. En dus kon ik het blad eindelijk oliƫn!


donderdag 22 februari 2024

Kraan en afvoer bijkeuken

Na wat perikelen met het setje onderdelen voor de afvoer (met name voor het aansluiten van de gootsteen-overloop) kon de kraan gemonteerd. Alleen... de (tijdelijke) kraan die ik op het oog had, kon niet draaien van de ene naar de andere bak. Dus een nog tijdelijker kraantje gemonteerd: van een fonteintje. 

Schattig!