Toch asbest in het oude huis

Twee weken geleden zijn twee mannen gewapend met breekijzers en ander gereedschap om schade aan te richten in het oude huis geweest. Ze hebben overal een spoor van vernieling achtergelaten om te zoeken naar asbest die bij de bouw in het huis is gebruikt. 

Ze hebben niets gevonden, maar wel een monster opgestuurd van de tegeltjes in de keuken. De lijm die ze gebruikt hebben zou asbest kunnen bevatten; tussen 1945 en 1993 werd dat spul namelijk veelvuldig aan tegellijm toegevoegd. 

Jammer maar helaas, ook hier bevat de tegellijm een heel klein beetje van de minst gevaarlijke asbest. Dus moet er eerst gesaneerd worden voor de sloop. En dat betekent dat er een luchtdichte ruimte gemaakt moet worden (binnen-sanering) en achteraf een controle-meting door een extern bedrijf. 

"pingggggg" Kassa!

ChatGTP kreeg het niet voor elkaar een kassa met PLING te tekenen, en alleen euros. Nu liggen die inmiddels wel in het geldlaatje, maar de 'pling' blijft in Dollars.

Even later kwam ik onder de tapijttegels van de keuken een reparatie tegen van een scheur in de vloer, met... tegellijm. (Reparatie is het trouwens niet te noemen; het zal al helemaal los.) Dat moet wss ook onderzocht worden. 

 Een tegel met de bewuste tegellijm tussen de lijmresten op de vloer.

Experimentjes vlindervloer gieten

Een gevlinderde vloer heeft een minimale dikte nodig van een 4 cm. Dat komt omdat zo'n dikke laag langzaam droogt en daardoor lekker vochtig blijft om bij het schuren en vlinderen (glad maken) er genoeg flexibiliteit in de mortel zit om de grote zandkorrels naar beneden te drukken en de cement naar boven te halen. We hebben de vloer in de gang, hal, bijkeuken en keuken voorbereid op een linoleum vloer. Deze bleek echter door de lastige vorm niet te leggen... Een gietvloer blijft over, maar deze zijn niet zo slijtvast als een glad gevlinderde zand-cement-vloer. 

De 10mm maximale dikte die we kunnen maken voor deze vloer is eigenlijk veel te weinig. We willen het natuurlijk toch...!

Ik wil met een verrijdbare rei de redelijk vloeibare mortel op dikte reien, dan rustig laten uitharden om hem daarna te vlinderen (met kleur) om de vloer vlak en glad te krijgen. 

Om zo'n rei te maken heb ik uit een plaat verzinkt staal twee stroken geslepen. De ene iets breder dan de ander.  De brede strip heb ik tussen twee dikke stalen profielen ingeklemd om de rand om te kunnen vouwen tot een mooie bocht. Vervolgens de andere strip er aan vastgelast, er twee ringen als wieltjes in gezet (om een asje dat in de bak vast zit). Deze ringen zorgen er voor dat de bak precies 11mm over de ondergrond 'zweeft'.

Als de cement behoorlijk vloeibaar is, kun je deze mooi op dikte afreien en met een spaan vlak afstrijken. Dit gaat lekker snel, en zie ik mezelf wel een vloer van 40m2 of meer mee maken.

Kleuren in de badkamer

Het afwerken van de badkamer schiet nog niet erg op omdat we niet uit het vinden van de juiste kleuren komen. Inmiddels hebben we hulp gevraagd bij iemand die gespecialiseerd is in het inrichten van huizen met natuurlijke materialen, we hopen dat ze snel langs kan komen! 

Proefjes hier, proefjes daar...

Weer verder met de kachel

Voor de vuurkamer hoort een vonkenplaat om de vloerbedekking te beschermen tegen wat er aan gloeiend materiaal uit de kachel kan spatten. Geheel in stijl heb ik deze van de oude vloertegeltjes gemaakt.

Eerst een mal maken om te zorgen dat ik de tegels goed kon verdelen en op maat slijpen. Daarna met tegellijm op de betonnen vloer vastgelijmd.

Ook de aansluiting van de kast met de achterkant van de kachel had nog tegels nodig.

Voor het afwerken van de ventilatie achter de kachel was er een drager nodig voor het tegelvoertje. Daarvoor heb ik twee grote tegels op maat gesneden en aan elkaar gelijmd. Dat werd lekker sterk.

Hier zitten deze tegels over de ventilatiestrook heen en kan het vloertje doorlopen tot over deze stenen.

Steeds meer vlakken achter en rond de kachel kunnen afgewerkt. Hier de kopse kant van de keldermuur. De twee vertikale latten houden straks een kast vast die half tegen en half boven deze muur komt.

Nu alle tegels geplaatst zijn ben ik (eindelijk) eens begonnen met het voegen. Dat was even zoeken naar een goede werkwijze. Leem is wat anders dan voegmortel, en terracotta zuigt veel meer water op dan keramische tegels. Dus met veel water de kieren gevuld. Dan wachten tot de voeg helemaal droog is. Vervolgens de voeg van boven weer nat maken en met een natte doek de leem wegpoetsen. En nog een keer, en nog een keer. En dat nog een paar keer... 

Ik wilde de oude, roestige stalen schoorsteenpijpen vervangen door RVS, maar die bleken niet op het verloopstukje (waar de stalen buizen wel op pasten) te passen. Er is een nieuw verloopje onderweg, maar ik kan nu even niet met de kachel verder.

Soms een stapje terug

Een paar weken geleden heb ik de vloer van de gang gemaakt. Dat was best aardig geworden. De kleuren waren prima, de gladheid viel een beetje tegen. Ik wilde de vloer vlak polijsten, maar er bleven korrels los te laten: het uitharden was te droog verlopen. Daardoor was de vloer niet zo hard geworden als de bedoeling was. 

Pech. 

Gewoon nog een keer doen. Dus kon de nieuwe vloer er weer uit.

Het leek net alsof we met de renovatie van ons huis bezig waren in plaats van de nieuwbouw, haha! 

Inmiddels heb ik een soort 'rijdende rei' gemaakt, waarmee je staand een natte vloermortel snel op de juiste dikte kan afreien. Daarmee gaat het werk aan een volgende vloer een stuk sneller en makkelijker worden. Een dezer dagen ga ik naar de betoncentrale om wat super-plastificeer te halen. Dit is een toevoeging aan de cement om met minder water toch heel vloeibare mortel te maken. Als ik er dan ook nog meer kalk (Mekal) bij doe wordt 'ie nog smeuiger en zal het vlinderen ook makkelijker een vlakke vloer geven.

We kijken wel eens op internet wat er aan (ecologische) gietvloeren wordt aangeboden. Maar afgezien van de prijs past het niet bij de manier waarop we aan het bouwen zijn. Dus gewoon doorgaan zoals we geloven dat het zou moeten kunnen. 

Want als het niet gaat zoals het moet, dan moet het zoals het gaat.

Muur opkamer stuken

Bovenaan het trapje van de kachel moest nog iets verzonnen worden voor de afwerking. Een soort drempel. Die heb ik gemaakt van wat restjes eiken van de kozijnen (er lag nog wat op zolder).

Om dat vast te lijmen zonder het hout helemaal vol met nietjes te schieten heb ik een decoupeerzaag aan een latje gehangen om een hefboom te maken. Zo kon het stukje hout stevig drogen.

Nu dit drempeltje vast zit, kan ik de muur van de opkamer stuken, evenals boven de hoogste trede van het trapje.

 

Ingmars Klyv opgrade

Er ligt al maanden een grote stapel hout te wachten om gezaagd en gekloofd te worden. Het liefst kloof ik vers, dus binnen een maand of zo. Dan splijt het hout gemakkelijk. Maar dit hout begint taai te worden. En daar heeft de Ingmar moeite mee. 

De punt van de Ingmar bestaat uit een handbijltje waar ik een grote zware bijlkop heb gemaakt. Maar het blijft een handbijltje. Deze moet een flink eind het hout in (wat veel energie kost) voordat ze het hout uit elkaar drukt. Daardoor heeft de kop het vaak zwaar om taai hout te splijten. 

Tijd dus om de dure maar zeer fijne Fiskars X25 (E 80.-) op de Ingmars te zetten.

Ik had verwacht dat de stevigheid van de bijl zou komen door een lange stalen vorm aan de bijlkop die door het hart van de steel zou kopen. Maar niets van dat. Het ijzeren deel zit opgesloten in een kunststof steel en dat is alles...

De oude kop er af slijpen bleek wel even werk: er moest een stuk van 6x4cm staal doorgeslepen...

Daarna kon de nieuwe kop aan het zware gewicht vastgelast. Om de bijlpunt vloeiend over te laten lopen naar de stalen blokken maakte ik van karton malletjes van het uit te slijpen staal.

Stukje bij beetje krijgt de punt steeds meer vorm.

En toen was 'ie klaar! Ik heb een paar proefblokken gespleten en een kruiwagen met aanmaakhout. Beiden deed hij met heel veel gemak. Het scheelt echt heel veel, geregeld schatte ik de effectiviteit van de klap veel te laag in.

Blij mee! Had ik natuurlijk jaren eerder moeten doen, maar ja. Achteraf is alles makkelijk.

Lange muur opkamer

De lange muur van de opkamer krijgt een lage kast. Toch maar multiplex gekocht, anders zou het te veel tijd gaan kosten. Ik kreeg precies de goede kastlengte uit twee planken. Soms zit het mee...!

Ze moeten stevig op de vloer vastzitten om de stuuklaag niet te laten scheuren.

Deze kast stopt bij de achter-opening van de kachel. Deze kan extra warmte de kamer in laten stromen waardoor de kelder minder opwarmt.

Aan de rechterkant komt een opstaand randje om de rechte lijn van de kast een beetje te breken.

Aan de linkerkant kan de kachel aansluiten op de kast. (Ik luister met dit soort klussen altijd naar een luisterboek. Het verhaal blijft altijd een beetje hangen bij wat ik aan het doen ben, dus nu ik deze foto zie, weet ik nog precies wat er gebeurde in het verhaal 'Oorlogswinter' van Jan Terlouw).

Het opstaande muurtje moet heel goed vastzitten aan de kast. Daarom heb ik de onderste stenen op de voegen vastgeschroefd met een flinke ring. De schroef drukt de steen lekker in de leem, dus dat zit wel vast!

Met de laatste steentjes van deze dikte kon ik het muurtje precies afmaken. De steenknipper kwam weer goed van pas. De bovenkant van dit muurtje bedek ik met halve plavuizen waar ook de kachel mee is bedekt. Ik moest er 15 in tweeën zagen, en wel netjes aan de maat. Het slijptafeltje dat ik voor de leitjes uit de badkamer had gemaakt was alweer afgebroken. Dus maar weer een nieuwe gemaakt...

Met flexibele tegellijm zitten de steentjes op de kast, met leem zitten ze op de muur. Om de overgang van kast-muur stevig te maken (en de leem goed tegen de kast te laten hechten) heb ik het hout met leem-ondergrond bedekt en er gaas op vastgeniet. Geen heidemat meer, die was op.

En dan lekker stuken!

Drie lagen: een hechtlaag zonder stro, lekker door het gaas heen gedrukt. Dan een laag met stro en een dunnen afwerklaag. Mooi vlak en glad geworden door het schuren en vlinderen.

Het muurtje zit er prachtig uit!

 

Plankjes keukenkasten

De keukenkastjes hebben nog geen plankjes. En omdat de keukenkastjes van pallethout zijn gemaakt moeten de plankjes ook van pallethout. 

Gelukkig heb ik er nog genoeg, dus na wat rekenen en tekenen een geschikte hoeveelheid pallethout uit het rek getrokken. Eerst een hoeveelheid hout gezaagd dat ongeveer genoeg zou moeten zijn: een hele kruiwagen vol.

Het was lekker warm, dus heerlijk in de schaduw van de noot geschaafd: de brede kant en de zijkant. De brede kant vervolgens op dikte gemaakt. 

Daarna moesten de zijkanten op breedte gemaakt: dat doe ik met de cirkelzaag. Maar... die plankjes hebben allemaal een verschillende breedte. Dus kon ik ze eerst op breedte sorteren om de zaag niet voor elk latje te hoeven instellen. 

Hoewel ze steeds dunner en smaller werden, was het toch weer een hele kruiwagen vol. 

De volgende stap was het sorteren en zagen van de plankjes op de juiste lengte, in een hoeveelheid die genoeg was voor de uiteindelijke afmetingen. Deze steeds als bundeltje bij elkaar gehouden met natuurlijk het planknummer er bij.

Daarna kon elk plankje (of setje van 2 planken) in elkaar gelijmd. Als tafel heb ik de kleine steigerplank op schragen gezet. Die deed het prima!

Daarna konden de uiteindelijke maten uit deze planken gezaagd. Eerst twee zijden met een haakse hoek, en dan de lengte/breedte er uit.

Bij een normale keuken hebben de plankjes niet heel veel verschillende maten. Maar ja, deze verzameling kasten van verschillende breedtes en dieptes vragen een verzameling planken van verschillende lengtes en breedtes....

Nu nog schuren en in de olie zetten, dan is deze klus ook weer gedaan!

Vlak maken vloer woonkamer deel 2

Voor het tweede deel van het vlak maken van de vloer heeft Sjef meegeholpen. Deze keer had ik geen Mekal meer om de Portland cement wat smeuiger te maken dus had ik metselcement gehaald. 

Sjef kon de kruiwagens sneller vullen dan ik ze kon verwerken, dus we hebben veel stukken samen vlak getrokken.

Alle proefjes die we voor de gekleurde cementvloer hebben gemaakt zijn nu dus in de vloer opgenomen... 

Daarna het vlakschuren en glad strijken.

Steeds vlakker en steeds gladder...

De vloer ligt er prachtig bij. Ik had er dunne folie overheen gelegd om bij het uitharden genoeg vocht in de cement te houden. Dat heeft prima gewerkt.

Vloer gang

Na vele experimenten heb werd het tijd om de eerste vloer in het echt te maken. 

Met witte cement een specie gemaakt en deze over de vloer gesmeerd. Afreien op een 7mm, dat was achteraf wel wat erg dun. Maar dat wist ik toen nog niet, haha! Met kleurpoeder er patronen in gestrooid en er wat ingewreven. 

 Hele interessante vloer zo, maar het resultaat gaat wel enigszins anders worden!

Daarna twee uurtjes laten uitharden (toevallig kwam Ferry op dat moment op bezoek) om daarna de vloer te schuren en te vlinderen. Met de hand. 

Op zich ging het niet heel verkeerd, de kleuren zijn heel mooi geworden. Omdat de laag zo dun was kwam de hoeveelheid vocht wel heel nauw. Daardoor zijn er een paar plekjes ontstaan die wat korrelig zijn geworden. Ook had ik de vloer beter met folie kunnen afdekken om het uitharden wat rustiger te laten verlopen. 

Over een paar weken, als de cement goed is uitgehard, ga ik proberen die korrelige plekken goed te krijgen: schuren, vullen met cement-pap en evt. polijsten. Genoeg mogelijkheden dus!

Vlak maken van de vloer woonkamer

De betonnen vloer in de woonkamer is indertijd lekker ruw gelegd. Er zou een lemen vloer op komen, en dan is het voor de hechting prima om een niet te gladde ondergrond te hebben. Maar plannen kunnen veranderen! 

Nu moet deze vloer op dezelfde hoogte komen als de vloer van de keuken, en even vlak. Helaas was er een plekje waar de vloer hoger was dan de vloer van de keuken. Daar moest dus wat van af. Gelukkig heb ik daar een prachtige slijper voor.

David stond tijdens het slijpen met de bladblazer al het stof naar buiten te bladen. Dat werkte best goed, slechts een klein deel is in de woonkamer blijven hangen.

De tweede stap was op verschillende plekken een plakje cement neer te leggen met de bovenkant op de goede hoogte. Een lang aluminium profiel met waterpas deed de metingen. De volgende dag, toen deze plekjes hard waren, hebben we 'dammetjes' gelegd van cement tussen deze plekjes en mooi vlak gemaakt. Deze dammetjes gaan we gebruiken om langs af te reien.

Toen kon er cement gemaakt! Terwijl David het mengsel van de juiste samenstelling maakte vlakte ik de cement uit tussen de 'dammetjes'. Een beetje zoeken naar het juiste vochtgehalte. De eerste lading was te nat, de tweede te droog.

De Floot-Witt cement (die helemaal niet wit was...) is nu op, over naar gewone cement.

Twee uur na het aanbrengen (de laag is dun en veel vocht trekt in de betonnen onderlaag, en het was best heel warm!) kan er gevlinderd worden. Dat doe ik met de hand, met een schuurplaat en een vlakke spaan.

Door het redelijk hoge vochtgehalte is de hechting met de onderlaag heel snel en goed gemaakt, maar er ontstaan strepen, bellen en blazen.

Als je het goede moment gevonden hebt om te vlinderen (met flink wat water kun je de iets te harde cement toch weer bewerkbaar krijgen) heb je deze ongelijkmatigheden er zo uitgewerkt.

Meer dan de helft van de vloer is gedaan. Vrijdag gaan we verder, dan komt Sjef weer helpen.  Intussen heb ik ook de ruimte tussen de dammetjes en de muur gevuld. Dan ziet de vloer er meteen een heel stuk meer 'af' uit.