Sneeuwpoppentijd

Door Marleen
Het is heerlijk winterweer: te koud voor de bouw, maar geweldig voor de kinderen om te spelen!

Steef en Emke met Kleine Sneeuwpop en poes

Steef en Emke met Grote Sneeuwpop bij de buren

Winterplaatje vanaf onze straat. Als we later in ons nieuwe huis wonen, en het oude huisje is afgebroken, is dit ons uitzicht! De elektriciteitsmast is niet heel fraai, maar ja, je kan niet alles hebben in het leven, toch..?

Met de houtkachel aan in de woonkamer, blijven de slaapkamers wel erg koud... Maar met een voorverwarmde deken (die houd ik altijd even bij de kachel voordat de kinderen in bed kruipen), hebben ze er geen last van en slapen ze als roosjes.

IJsbloemen op ons slaapkamerraam

Schaatsen op het ondergelopen weilandje aan de rand van Wijbosch

Er kon ook 's avonds geschaatst worden.
Met chocolademelk voor de kinderen en warme glühwein voor de grote mensen

Emke met haar vriendinnen uit het dorp

En zo ziet de bouw er dan uit..!

Met de kou zoeken de dieren ook een warmer plekje. Op de veranda dus.
Met overal kippenpoep als gevolg. Blehh...
Vooral voor de katten voel ik me wel eens schuldig. Die willen zooo graag naar binnen!
Ik ben benieuwd hoe lang we het volhouden (lees: "hard genoeg zijn") om ze buiten te houden...

Voor de katten hadden we een warm hokje neergezet, waar ze lekker beschut kunnen slapen. Maar ook de kippen vinden dit een fijn plekje. Dus het werd gezellig in het hokje: 2 katten en een kip :-)

Te koud om te bouwen

Door Peter
De bouw ligt in deze vorstperiode toch echt stil, maar dat wil niet zeggen dat er niet heel veel andere dingen kunnen gebeuren!

Keldervloer
Iets wat al lang op het lijstje staat, is het schoonmaken van de keldervloer. Behalve regenwater verzamelt zich een grote hoeveelheid zaagsel en blad in deze bak. Het water wordt steeds weggepompt, de meuk blijft achter. En de pomp raakt steeds vaker verstopt.

Maar nu niet meer; vele kuipen stinkende zaagselresten later kon je de bodem van de kelder weer zien. Een dag lager bevroor de afvoerleiding van de pomp, en inmiddels ligt er een laagje ijs...

Dode sparren uit de "haag" zagen
Vroeger, lang geleden, was het een haag, ooit getopt op 2 meter hoogte, daarna hebben ze ze toch maar laten doorgroeien tot serieuze bomen. De bomen hebben in de tijd van onze verhuizing nogal te lijden gehad van het graven van de riolering voor de woonunits. Ze zijn nu gevoelig geworden voor wind, kou en droogte. Ieder jaar leggen er weer een paar sparren het loodje. Nu waren er dus weer een paar bomen die zo goed als bruin waren. Netjes inzagen en met de Skidster omtrekken op het bevroren grasveld. Klein zagen en snipperen. Er zitten nu wat kale plekken in de haag, maar het geheel oogt wel een stuk groener. En veiliger...

7 bomen minder...

Bezoek Iewan
Ruben van Praag kwam dit weekend helpen; helaas konden we vanwege de kou niet verder met de bouw. Maar wel samen naar de nieuwjaarsborrel van Strobouw Nederland in Lent (project "Iewan"). In de ijzel naar Nijmegen; heel veel gestrande auto's langs de weg, A50 (andere kant) afgesloten...  Bijzonder!

Iewan in Lent (Nijmegen)

Uilenkast
Ruben had een uilenkast (voor bosuil) meegenomen. Die hebben we meteen opgehangen in de toevallig net uitgedunde sparren-haag. Ben benieuwd of dit een goede plek is; hij hangt wel heel dicht bij de units. Er zitten in de zomer geregeld uilen op het terrein, dus de kans is aanwezig dat ze deze kast vinden.

Uilenkast

Houthok
Het houthok heeft een kleine upgrade ondergaan: het oudste deel (dat ooit in de haast vlug-vlug in elkaar gezet was) heeft nu ook stevige vakken, en de eerste twee kuub voor volgend jaar ligt er alweer gezaagd en gekloofd in. Hoe streng de winter ook gaat worden; we hebben hout genoeg.

Proefkozijn
En wat ook echt moet gebeuren is bepalen hoe groot de kozijnen moeten worden. Genoeg licht in de kamers, passend voor de buitengevel, en passend in de constructie. Vooral dat laatste is me nog niet duidelijk. Vandaag heb ik een "proefkozijn" gemaakt om te bepalen hoe ik het ga maken. Afgezien van hoe ik de waterslag vastzet is het me duidelijk genoeg. En nu per raam gaan tekenen!

Proefkonijn, eh... proefkozijn ;-)

Binnen lijmen...

Door Peter
De goede en goedkope watervaste houtlijm blijkt een nadeeltje te hebben: de minimale verwerkings-temperatuur. Ik had al het idee dat bij koud weer de lijm wel erg lang zacht bleef. Op de pot staat "niet gebruiken onder de 10 graden".

Tot nu toe is het best zacht weer geweest, maar de 10 graden halen we niet meer. Oftewel: binnen lijmen...

Hier liggen wat onderdelen op te warmen (en te drogen) of uit te harden: een gecurvde balk om de plafondbalken bij de eethoek te dragen, en wat "rekjes" voor de buitenmuur bij de kelder.

En hier (in de keuken) is de laatste lat op de curve gelijmd. Ik zal echt andere lijm moeten zoeken die het wel doet bij deze lage temperaturen, want ik kan helaas niet het hele huis in de woonunit zetten. Morgen wil ik namelijk wel deze curve aan de panelen vastlijmen.

En nog even een prachtig kiekje van de Pi:

Ondergaande winterzon met buien in de verte

Fijne kerstdagen!

Eerste buitenmuur woonkamer

Gister begonnen met de eerste buitenmuur van de woonkamer: eerst een rekje maken en vastzetten

's Nachts ging het langdurig regenen, en de werkbank onder de overkapping werd echt heel nat. Er zaten nog schroefgaten in de dak-platen, maar die kon ik niet van dichten zonder de platen er af te halen. Net toevallig vandaag kwam Erik helpen; hij heeft al 2x (hier en hier) aan die overkapping gewerkt... Maar hij vond het prima er nog een keer mee aan de slag te gaan. De gaten zijn nu dicht, en het dak lijkt op 1 ander plekje na waterdicht te zijn.

Samen verder aan de buitenmuur: folie over de stenen + piepschuim, balkjes er overheen en het eerste paneeltje ertegenaan.

Voor de volgende paneeltjes moet ik eerst de hoogte ervan bepalen. Deze hoogtes haal ik van de hoofdmuur af: meten en rekenen. Daarna is het muurtje zo gemaakt, en kunnen er nog twee dakbalken op.

De laatste staander

Ik had verwacht vorige week klaar te zijn met het vastlijmen van de 2 balken op elk van de 7 liggers, maar helaas, dat was niet gelukt.

Vandaag wel, evenals het overeind zetten van de laatste staander met de ligger die daar op rust.

De ligger + staander zijn klaar, dus kan de driepoot weg

Met de driepoot heb ik eerst die linkse ligger in positie gebracht (houtverbinding met de curve gezaagd, en dan evenwijdig aan de andere liggers ophangen). Vervolgens een horizon op deze balk getekend, afgetekend waar de staander moet komen, en onder welke hoek. Vervolgens de balk weer naar beneden, om op de grond de houtverbinding met deze staander af te tekenen en te zagen.

Daarna weer optillen (Willem kwam langs om de bijen te behandelen en thee te drinken), aan de driepoot vastbinden zodat de takel vrij is voor de staander, opmeten hoe lang de staander moet worden en deze er onder takelen; prachtige verbinding.

Het is al vroeg donker... De hoeksteun en anti-omval-latje met lijmklem

Daarna de twee balken er op gezet: eerst de ligger "exact" vlak poetsen, balken voorbereiden (deze hebben geen liplas, want ze zijn korter dan 6 meter; dat schiet lekker op!), en lijmen maar.

Het op de lijmverbinding leggen van de te lijmen balk, in je eentje, is niet zo makkelijk als het lijkt. Maar met twee hulpmiddeltjes gaat het makkelijk en veilig: hoeksteuntje en anti-omval-latje. De hoeksteun zit net iets hoger dan het lijmvlak. Zo kan ik eerst de andere kant op het lijmvlak zetten, en daarna de balk van het hoekje afpakken en op de verbinding leggen. Om te voorkomen dat de scheefstaande balk omvalt, heb ik met een lijmklem een latje vastgezet waar de balk tegen kan rusten.

Nu nog schroeven en klaar!

Er komen nog drie liggertjes (3,5 meter en korter). Maar deze kan ik nog niet neerzetten; daarvoor moeten eerst de strobalen-muurtjes-panelen met "curve" gemaakt worden. Hierdoor gaat de woonkamer nog meer vorm krijgen!

Donkere dagen voor kerst

Elk jaar weer een hoop geklooi voor alle lichtsnoeren, verlengsnoeren, stroomkabels, stekkers verdeeldozen, verlengtouwtjes en ankerpunten in orde zijn...

... maar de kerstboom staat weer....

Dakliggers samenstellen

Er liggen nu 7 liggers van het lage dak. Op deze liggers moeten 2 balken van 20x7cm gelijmd worden. Ik laat hier zien hoe dat in zijn werk gaat.

De balken waar de liggers van gemaakt worden, zijn 6 meter. Dat is te kort: er moet nog 70cm aan vast gemaakt. Dat doe ik met een zogenaamde "liplas". Als eerste zaag ik een schuine kant (met opstaand randje) aan de lange balk. Deze maak ik mooi glad en haaks met de kettingzaag. Vervolgens neem ik de maat over op de andere balk.

Met de kettingzaag zaag ik de afgetekende vorm uit. Deze "poets" ik (weer met de kettingzaag) haaks en recht, en pas de twee stukken aan elkaar. Nog een beetje schaven (met de kettingzaag) hier en daar....

... en dan past 'ie...

Nu boor ik alle gaten voor de schroeven. Eerst met een 25mm vlinderboor, voor de schroefkop. De schroeven die ik kon krijgen zijn wat aan de korte kant, dus de kop moet 5cm in de balk vallen. Daarna boor ik met 10mm door de balk heen. Deze vlinderboor is te kort, maar gelast op een 6mm staf gaat hij er wel doorheen... 

Als alle gaten er in zitten, schuur ik beide kanten schoon met een lamellenschijf op de slijptol. Je ziet het verschil...

De schroeven (8x200mm houtbout) voorzie ik van een ring en een puntje vet. Dat laatste maakt het schroeven een heel stuk makkelijker. De doosje vet komt uit mijn ouderlijk huis; het is veel ouder dan ik ben. Het heeft al die jaren moeten wachten om een halve minuut mee te helpen een schroef wat makkelijker in het hout te helpen. Wat een leven....

Het schroeven doe ik met de hand; voor een accuboor zijn deze schroeven erg zwaar. Daarbij zitten er 15 in 1 balk, dan is de accu zeker leeg. Mijn accu ook overigens; het vet kon niet voorkomen dat ik flink spierpijn heb van de 150 bouten die er nu in zitten.

Handboor met verloop voor schroefbit met verloop voor dopsleutel

Eerst kan het korte stuk balk vastgezet, daarna wordt het tijd voor de lange balk. Deze pak ik met de Skidster op (geklemd tussen de lepels) en manoeuvreer hem naar zijn plek.

"Alles wat je met oliedruk kan doen, moet je niet met bloeddruk doen" is een bekende uitdrukking van kraanmachinisten. En gelijk hebben ze; ik hoef nu alleen het laatste stukje met de hand te tillen.

Met een balkje over de liggers heen leg ik de balk naast de ligger. Op deze manier kan ik de balk netjes op de met lijm ingesmeerde ligger leggen; eerst de ene kant, dan de andere. Even over de lijm; een busje lijm van 250ml kost bij de gamma 10.-. Bij een groothandel kost dezelfde kwaliteit lijm (EN 204 - D4 watervaste witte houtlijm) 4.- voor een fles van 750ml. Dat scheelt, en ik heb al vele bussen leeg...

 De houtverbinding, gelijmd en geschroefd. Net echt.

De bovenkant van de ronde ligger heb ik met de kettingzaag + geleider vlak gezaagd. Nu komen daar altijd bultjes en kuiltjes in. Daarom heb ik naderhand met een balkje de bultjes opgezocht en deze met de kettingzaag weggepoetst. Dat ging snel, en netjes genoeg zoals je hier kan zien: een stevige verbinding.

Op deze 20x7 balk komt er nog een. Dat krijg ik deze week wel af. Daarna zijn de kortere liggers aan de zijkant aan de beurt; 2 links en 2 rechts. Hiervoor moet eerst een stro-panelen-muur gemaakt, en daarvoor eerst een bodem van houten rekjes met een curve. Het gaat snel zo!

Houtverbinding maken

Nu de liggers van het lage dak op hoogte liggen, moeten ze nog wel passend gemaakt worden voor een goede houtverbinding. Hier volgt een kleine foto-serie van hoe deze (eenvoudige) houtverbinding tot stand komt. Eenvoudig, want deze verbinding heeft verpenning nodig om niet naar de zijkant te bewegen. Voor de meer ingewikkelde verbindingen (bijv. de butterpad joint) is meer gereedschap nodig dan alleen een kettingzaag....

Eerst leg ik de balk op de goede plek, met de platte bovenkant in de goede hoek. Even fixeren met een spanband, en dan kan je gaan aftekenen. Eerst meet ik op hoeveel de balk uiteindelijk moet zakken. Ik stel de "passer" zo in dat de afstand tussen de punten aan deze te-zakken-afstand gelijk is. Nu hou ik deze zo goed en kwaad verticaal, en teken de vorm van de onderste balk op de bovenste balk. (Er bestaan passers met een waterpas-kruisje, zo kun je nog nauwkeuriger aftekenen).

Nu draai ik de balk om, en trek de gevonden curve met potlood dik over. Ook teken ik er de richting op waarin de onderste balk door deze curve loopt.

Met de kettingzaag maak ik gleuven, evenwijdig aan de richting van de onderste balk, van lijntje naar lijntje. 

Met een hamer mep ik het makkelijk los te slaan hout weg. De vorm wordt al duidelijk!

Met de kettingzaag "poets" ik alle oneffenheden weg, en hou de lijntjes goed in de gaten. Met een scherpe zaag kun je zo heel snel, heel netjes beeldhouwen.

Oneffenheden in de onderste balk vlak ik ook weg met de kettingzaag. En dan kan de balk weer teruggedraaid. Soms ziet het er in 1x zo uit, maar deze verbinding is 2x bijgewerkt.

Ook aan de bovenkant moet de balk aangepast worden aan de curve van de hoofdwand. Dan kunnen ze vastgezet. Vandaag zijn alle 7 balken klaar; morgen ga ik beginnen om de 20x7 balken er overheen te leggen.

Lage dak krijgt vorm

Vandaag de laatste 2 balken op de rij liggers gelegd.

Voordat een balk op zijn plek ligt, is er heel wat werk verzet. Eerst moet hij uit de wei opgehaald en naar de zaag-geleider gebracht om de bovenkant te vlakken. Dan weer met de mallejan naar de driepoot, die natuurlijk ook eerst op de goede plek is gezet. De mallejan helpt de achterkant van de balk te dragen, als de voorkant van de balk door de takel het huis in getrokken wordt. Dat is steeds hijsen, verplaatsen, neerzetten, hijspunt (naar links) verzetten, hijsen, verplaatsen etc..

Takel en mallejan voor het eerste stuk

Als de balk in evenwicht in de takel hangt, is het tijd om de tweede takel (die aan de hoofdmuur hangt) er bij te pakken. En ook nu steeds weer optillen, verplaatsen (met de andere takel), neerleggen, hijspunt verzetten etc.

De tweede takel doet ook mee

De tweede takel tilt de balk over de curve heen, een stukje de muur in. Daardoor kan de balk aan de andere kant voor de ligger langs, omhoog. Als de balk hoog genoeg boven de ligger is, verzet ik de takel bij de curve, zodat deze de balk weer terug duwt over de ligger heen. Beide kanten nog een keer verzetten en de balk ligt op z'n plek. 

Spinnie wil aandacht...

Er liggen nu 7 balken op de 3 liggers. Links en rechts hiervan komen er nog een paar, deze komen op een eigen staander te liggen. Maar eerst ga ik deze balken mooi verdelen over de liggers (gelijke onderlinge afstand, en redelijk boven de staanders. Dan moeten ze met een houtverbinding worden vastgezet (aan beide kanten), en twee 20x7-balken er overheen, in de goede hoek. Nog wel even bezig dus!

Steeds meer "huis"

Eerste dakbalk lage dak

Van de eerste liggers van het lage dak was er een houtverbinding niet zo mooi geworden. Deze moest dus over, en daarvoor heb ik een nieuwe balk gepakt. Het resultaat mag gezien worden!

De oude ligger kunnen we waarschijnlijk wel als staander ergens plaatsen zodanig dat de zaagsneden niet meer zichtbaar zijn.

Nu de eerste 4 staanders staan (met liggers er overheen) kunnen de eerste 7 dakbalken hier op gelegd. Deze balken moeten aan de bovenkant en vlakke baan hebben waar ik de 20x7 balken op ga lijmen. Deze vlakke baan zaag ik met een kettingzaag die over een H-balk glijdt. Dat gaat best goed!

Vlakke kant zagen

Hier zie je het resultaat: omdat de balk niet netjes recht is (en dat willen we ook!) is de baan niet overal even breed. Maar dat is geen probleem omdat je dat uiteindelijk niet meer ziet.

Het transport van deze balken van de opslag naar de "zaagtafel" en door naar het huis gebeurt met de mallejan. Dat gaat echt superlicht en snel!

Met twee takels kan ik de ligger omhoog takelen. Links hangt de takel aan het hoge dak, rechts de driepoot (al zie je die niet op de foto staan). Deze balk ligt vast met een spanband; straks zaag ik hier ook een mooie houtverbinding. 

De eerste dakbalk

Bovenop deze ronde liggers komen twee 20x7-balken geschroefd/gelijmd, met zoals op het bovendak. Tussen deze rechthoekige balken komen de strobalen. Deze rechthoekige balken zet ik er later op; op deze manier wordt het maken van de houtverbindingen en bevestigingen een stuk makkelijker. 

Er ligt bij het schrijven van dit bericht al een tweede ligger naast de eerste ligger, maar het was toen al te donker voor een foto...