Het eerste raampje ingeleemd

Een klein mijlpaaltje: het eerste kozijn is ingeleemd. Dat lijkt niet zo bijzonder, maar het betekent dat er veel handelingen succesvol zijn uitgevoerd: waterslagen die lang genoeg zijn, geolied en in de goede hoek, stevig genoeg zijn vastgezet, kozijn geolied incl druiprand, en de rand om het kozijn "stucbaar".

Vlak voor het aanbrengen van de leem

Het was in het begin een beetje uitproberen hoe je dit het beste aan kan pakken, maar het resultaat mag er wezen! Er komt nog een finish laag overheen, een keer, waarmee de kleine ongelijkheden die er nu nog zijn gevuld worden.

We zijn het niet meer gewend, maar af en toe regent het. De brievenbus bleek niet waterdicht, gelukkig alleen een brief van de Belastingdienst tot een zompig vodje getransformeerd. De berg zand en leem die weer vochtig is, de leem-bakken die volregenen en te slappe stuc opleveren, gereedschap dat toch buiten is blijven staan... Maar de planten drinken er gulzig van!

Alle regentonnen zijn weer helemaal vol!

Regen en pallets

Voor het dichtmaken van de aansluitingen muur/dak heb ik veel pallethout gebruikt. Zoveel, dat het op was. Tijd dus om weer een nieuwe lading op te halen. Een auto + grote aanhanger vol van een bedrijf dat niet ver van DOE zit, dus mooi gecombineerd.

Ik was juist klaar met opladen toen de eerste bui begon. Welkom, regen!

Eind van de ochtend ben ik begonnen met het slopen van de grote pallets. Steeds als het ging regenen, kon ik in de woonkamer planken ontspijkeren, en daarna buiten weer verder met slopen. 

Tijdens een korte maar heel heftige bui (veel regentonnen weer lekker vol!) heeft de muur aan de noordkant toch flink wat schade opgelopen door de regen. Op de plekken die nog nat waren (pas een dag ervoor gepleisterd!) is wat leem weggespoeld, zodat de grovere zandkorrels zijn achtergebleven. Deels door directe inslag, maar ook doordat het hoge dak een straal regenwater op de steiger liet stromen en het spatwater op een klein stukje natte muur terecht kwam.

Als de muur straks droog is, is dit makkelijk te repareren.

Tweede laag leemstuc

De noordkant van het huis droogt niet zo snel als de zuidkant, doordat er amper zon op valt. Daarom de ik deze kant het eerst, want nu is het nog prima weer!

De leem meng ik met 10 scheppen leem + 25 scheppen zand, en doe er anderhalve emmer gemaaid stro doorheen. Dat geeft een smeuige massa, die door de toevoeging van stro nu goed in dikke lagen aan te brengen is (en straks, als de leem droog is, de kans op scheuren vermindert.

Om de nieuwe leem goed op de droge ondergrond te laten hechten, sproei ik met de tuinslang de ondergrond eerst nat. En dan smeren, emmer na emmer... Met het wegwerken van de houten panelen verandert het uiterlijk van de muur enorm! Daarbij is het heel leuk werk om te doen! Plamuren in het groot...

De hoge steiger heeft geen wielen, en heeft ook weinig ruimte om anders te staan. De makkelijkste manier om de muur aan de kopse kant van de steiger te doen is met een aanhaak-plateautje. De steiger-fabrikant en de ARBO zouden hun wenkbrauwen optrekken bij het zien van deze constructie. Maar in dit geval werkt het heel fijn!

Tijdens het drogen was de positie van de strobalen nog zichtbaar, maar straks is deze muur gewoon muur!

Ondertussen zijn Marleen en Alex met de kozijnen bezig. Heel veel werk, maar het wordt heel mooi en degelijk. Marleen is ook nog even met een ronde balk begonnen, om een idee te krijgen hoeveel werk dat is. Misschien had ze dat op een later tijdstip moeten doen; het was een beetje ontmoedigend...

Hoe droog het is...

Al ruim twee hete maanden heeft het amper geregend. Het neerslagtekort is vergelijkbaar met 1976. Het gras heeft er onder te lijden, maar het verbaast me dat bomen en struiken daar zo goed tegen kunnen!

Omdat er voor morgen regen voorspeld is, ben ik vandaag een rondje gaan fietsen om vast te leggen "hoe droog het is".

Om te beginnen is het gras droog. We hebben niet gesproeid, een groot deel van het gras ziet er mediterraan uit. Er zijn plekken waar het gras nog steeds groen is. Maar de wilgen die in het gras staan, doen het nog steeds uitstekend.

De wilgen staan er nog best goed bij

Opnieuw het gras dat bruin is, maar de bomen staan er nog prima bij!

Het gras in de punt is niet meer helemaal groen...

Tweehonderd meter verderop loopt een klein beekje. Er stroomt niet veel water meer, maar wel iets! Kennelijk is het grondwater niet veel gezakt, en kunnen de bomen er bij. Onze jonge aanplant heeft nog moeite deze waterhoeveelheid te bereiken. Het dilemma van watergeven is dan ook dat je elke keer als je water geeft je de groei van de dieptewortels afremt. Wat een soort verslaving oplevert. Maar doe je het niet dan gaat de boom misschien wel dood...

Jonge aanplant heeft het zwaar

De haag, struiken en bomen doen het allemaal nog prima, maar het gras...?

De haag is nog groen

De eiken iets verderop in de straat staan er zelfs stralend bij, met veel lange groeischeuten. Zij hebben van de droogte niet heel veel last.

De mais en het gras staan er in de omgeving slecht bij. Net de gewassen die het vee nodig heeft. Doordat de huidige weiden geel zijn, moeten boeren hun wintervoorraad aanspreken om hun vee de zomer door te helpen. Dus in plaats van dat ze nu een wintervoorraad opbouwen zitten ze straks zonder voer als de winter begint. En dat niet alleen in Nederland, maar in een groot deel van centraal Europa. De boeren hebben het zwaar; aan zo'n extreme zomer kun je toch niets doen? Toch? Of toch wel...?

Ik las een bericht van voedselbos Ketelbos dat dit jaar juist enorme opbrengst geeft. Een voedselbos is een manier van poly-cultuur waarbij je bomen, struiken, klimplanten, vaste planten en een-jarigen door elkaar zet. Bomen en struiken helpen de kleinere planten door extremen (droge en natte, warme en koude) heen. Terwijl de monoculturen naast het voedselbos verzuipen (2014) en verdrogen (2016).
"Boeren, kijk in de spiegel!" schrijft Ketelbos. "Ploegen, irrigreren, spuiten, kunstmest, ze vergen allen fossiele brandstoffen die het klimaatprobleem waar we nu mee kampen, verergeren. En het resultaat is een landbouwmethode welke heel gevoelig is voor de klimaatextremen die we nu ervaren. Als je bomen en struiken zouden gebruiken als basis voor de landbouw, dan houd je juist CO2 vast, terwijl de bomen je gewassen beschermen. Onze kwetsbare wereld vraagt om meer voedselbossen, maak de transitie!"

Ik geloof daar helemaal in. De (grote meerderheid van de) bomen hebben deze extreme droogte zo goed doorstaan (en de mais / graslanden zo slecht) dat we op grotere schaal moeten werken naar een meer ecologischer (natuurlijker) landbouw. Geen landroof maar landbouw.

(Weerstation Volkel eind juli 2018, in een week tijd 4 dagrecords maximum temperatuur. Dat is heel bijzonder...)

Weer vele meters stucwerk

Het blijft maar droog en warm weer. Daarom werk ik met de schaduw mee; 's ochtends aan de west-kant, 's middags aan de noordkant en 's avonds oost. Een beetje gesleep met gereedschap en steigers, maar daardoor kun je wel lekkerder werken. "Het moet leuk zijn, anders is het niet duurzaam"...

Ilse is weer verder getrokken, en Alex ging een paar dagen met haar ouders door NL trekken. Juist in die dagen kwam Ruben langs, en zaterdag was ook Rob van de partij.

Met Ruben is het altijd fijn werken. Hij werkt hard, leert snel, kijkt ver vooruit en overlegt waar nodig. We kletsen over van alles en nog wat, en schieten ondertussen enorm op. Vele m2 matten tegen de muren, en meteen stuc er op...

Met Rob er bij ging het nog sneller: ik kon me met de waterslagen bezighouden terwijl zij de muur van matten voorzag en gingen stuccen.

Met deze temperaturen en wind zijn is de stuc zo droog, soms binnen 24 uur.  Dat is fijn; ik kan bijna beginnen met het opzetten van de 2e laag.

Alex was een dagje niet lekker. In plaats van wat tijd voor haarzelf te nemen gaat ze helemaal los met het uitzoeken van een krat met gebruikte schroeven... Iedereen blij!

Waterslagen

Voor ik kan beginnen met "het grote leemstuccen" moesten ook de waterslagen onder de kozijnen vastzitten. Daarvoor had ik mooie planken gekocht, die een paar cm smaller waren dan ik hoopte. Misschien zou het toch passen...?

De planken konden op maat gezaagd en Marleen heeft ze in de Tung-olie gezet.

Helaas bleken de planken toch een paar cm te weinig uit de muur te steken. Om dat op te vangen heb ik een moeilijk latje gezaagd dat de waterslag niet alleen 3cm naar buiten duwt, maar ook 3mm naar beneden om de onderkant van het kozijn droog te houden. En de onderkant is schuin afgezaagd om een beugeltje ruimte te geven...

Daar zit het "moeilijke latje"

En dat werkt. De eerste waterslagen zitten vast. 

Nu kan de dikke stuc-laag (met stro gewapend) aangebracht worden. Deze laag gaat over de panelen heen, zodat je straks niet meer (zo goed) kan zien waar de strobalen zitten. Weer een stap verder naar het aanzicht van een "huis"!

Werkdag

Het is vakantie. Voor de kinderen tenminste, zij kunnen deze weken niet naar school. Voor ons niet, er moet aan het huis "gewerkt" worden. Niet dat dat als werken voelt, maar ook niet als vakantie. Gewoon, leven!

Op dit moment zijn Alex en Ilse hier. We ontbijten om 8 uur: niet te vroeg, niet te laat. Om 9 uur, na een gezellig en rustig ontbijt, beginnen we. Bij de Workawayers proberen we dat ze hun neus achterna gaan: dat ze gaan doen waar ze het meest blij van worden. Meestal is dat iets aan het huis, maar soms wordt opeens de keuken aangepakt, of wordt er gekookt...

De "koffie"-pauze (meestal drinkt niemand koffie...) is in de schaduw van het nieuwe huis. Want in de zon is het veel te warm. Leuke, inspirerende gesprekken vaak: veel Workawayers hebben al op veel interessante plekken gewerkt.

We lunchen laat: na 13:00. Als het heel warm is dan gaan we 's middags niet meer werken en doen we 's avonds misschien nog wat. Maar anders werken we tot ca. 4 uur 's middags door en is het voor de gasten mooi geweest.

De kinderen vinden al die mensen reuze interessant, en gaan vaak met ze spelen. Soms met handen en voeten, maar al snel met veel Engelse woorden. Zeker Daaf blijkt zich heel goed verstaanbaar te kunnen maken.

Gelukkig kunnen veel Workawayers ook koken: meestal maken we in wisselende samenstelling een maaltje. Deze dagen kookt Ilse vaak: we zullen haar en de maaltijden wel missen volgende week!

In het weekend zijn de gasten "vrij" en trekken ze er vaak samen op uit. En tussendoor spelen ze ook nog met de kinderen. Wat een geweldige uitvinding, een website om mensen en plaatsen aan elkaar te koppelen!


Zie onze plek op workaway.info.