In Wijbosch bouwen wij aan ons huis van hout, strobalen en leem. Low-tech, energie-zuinig, onafhankelijk, zongericht, milieuvriendelijk, gifvrij en toch comfortabel! We zijn vanuit de units in het nieuwe huis gaan wonen, maar dat is nog niet klaar.
We hadden een pot rood staan, en een pot blauw. Daaf wilde rood, maar die was wel heel erg rood. Dus we hebben er een klein beetje blauw doorheen gedaan, waarmee het een prachtige bordeaux is geworden.
Nog even het hoeklatje monteren en klaar is de muur!
De braam en framboos gaat weg uit de groentetuin. De komende 10 jaar zullen we ook in het voedselbos-in-aanbouw veel braam moeten trekken. Ik trek kleine struiken met een driepoot-met-kettingtakel uit de grond, dat gaat reuze handig. Maar braam is niet met een stropje op te tillen. Tijd dus voor een een andere aanpak.
Er zijn klemmen om boomstammen of stoepranden op te tillen. Deze gebruiken de trekkracht voor een deel om te klemmen. Dat leek me voor braam wel handig.
De aanpassing bestond uit het buigen van een deel van het frame om er voor te zorgen dat de tanden makkelijker onder de kluit konden komen. Met een driehoekig stukje strip zijn de gaten weer dichtgelast.
Hier is de klem in gebruik. De takel kan 1000kg trekken en voor deze kluit was dat nodig ook.
Het kan natuurlijk altijd beter, maar als het werkt, is het niet verkeerd! De tanden zijn nu van betonijzer 12mm, dat is niet sterk genoeg. Er is er al eentje verbogen. De tanden ga ik (een keer) vervangen door een 15x15 C60 (dat is wat sterker staal dan het meest gebruikte St37), waar ik nog een stuk van heb liggen.
De kamer van Daaf is de eerste plek waar we de leemlaag glad hebben afgestuct en van leemverf hebben voorzien.
Tijdens het schilderen ziet het er niet uit. De hoeveelheid vocht varieert enorm, waardoor je grote kleurverschillen krijgt. Het ziet er dan uit alsof het nooit meer goed komt...
Maar als het eenmaal opgedroogd is, dan is het toch effen geworden. Marleen heeft er twee lagen op gezet.
Daaf heeft geholpen met het schilderen van het plafond met speciale verf die er voor zorgt dat het hout niet vergeelt: SunCare JetMatt Farblos Plus gebruiken wij hiervoor.
Je kan, als je aan het werk bent, totaal niet zien waar je al geweest bent... Lastig klusje dus, zeker boven je hoofd! Maar het wordt mooi, en als het jaren zo blijft, zijn wij tevreden.
Vandaag kwam Martijn Ballemans met zijn PUUR permacultuur-cursus langs. Hij had ons uitgenodigd om de andere twee locaties met de groep mee te bezoeken, wat we met beide handen aangrepen.
De eerste plek van deze dag (die over 'bouwen' ging) was 'Minitopia' in Den Bosch. Stijn vertelde boeiend over het ontstaan van het project en gaf een rondleiding langs alle huizen op het terrein. Hier wat foto's voor een impressie.
Daarna zijn we naar Boschveld gegaan, een project dat is geleid door de ervaren architect Rens Pijnenburg. Het is een Collectief Particulier Opdrachtgevers (CPO) project, dat helemaal sociocratisch tot stand is gekomen. Het resultaat is een groene, levendige oase in hartje Den Bosch. Net als bij Minitopia is de sociale verbinding voelbaar en waardevol. Gezamenlijke ruimte, gezamenlijke binnentuin, veel groen, helofytenfilters, fruit en wilde bijen.
Als derde locaties kwam de groep bij ons kijken. We hebben twee dagen en een avond opgeruimd, geveegd, gepoetst. Het zou zomaar kunnen dat we dat een jaar geleden voor het laatst hebben gedaan. Kijk maar wat een metamorfose!
De afkortzaag staat weer in de hal, de werkbank in de 'keuken' en veel geruimd. Kunnen we de komende tijd weer lekker opgeruimd verder!
Tijdens het opruimen werd mijn aandacht getrokken door een hard gefluit uit de notenboom. Ik had de kleine herrieschopper snel gespot en kon mijn ogen niet geloven! Een kleine bonte specht, voor de eerste keer in mijn leven.
Flip, de vader van Marleen, heeft deze week de aftimmering van het dakraam van Steefs kamer en van de woonkamer van een hoeklatje voorzien. In een hogere afwerkingsgraad dan mij zou lukken...
Doordat die lelijke naad nu is afgedekt, oogt het hele plafond opeens als een geheel... Super fijn, deze hulp!
Vandaag is onze hulp Christel alweer vertrokken. We hebben een fijne tijd gehad met elkaar, en stiekem heeft ze een hoop gedaan!
Naast houthakken, koken, werken in de groentetuin en van allerlei andere dingen heeft ze ook op verschillende muren de diepste gaten met leem gevuld en stukjes muur bezet waar alleen plankjes zaten. Vandaag hebben we samen op de kamer van Emke de muren gevlakt: leemstuc met een rei.
Ook in de hal is de leem boven de plint opgezet.
Christel sliep de eerste nacht in de caravan, maar vanwege de nachtvorst is ze toch maar in het nieuwe huis gaan liggen. Daar zorgde zij voor de kachel, en ik zorgde niet goed voor de leem. Die stond namelijk buiten, en elke ochtend kwamen we er achter dat er weer een laag ijs in stond omdat ik vergat de kuipen af te dekken. Nou, leem stuken met klonten ijs er in was ook voor mij een nieuwe ervaring!
Christel, dank voor alle hulp en gezelligheid en we hopen je vaker te mogen ontvangen!
Na het planten van de eerste boom lag de tweede nog op de kar te wachten...
Voor het ophalen van deze bomen had ik de bus van de buren geleend. In plaats van de brandstof te betalen vroeg buurman of ik hem wilde helpen met het kleinzagen van de stam van twee omgewaaide eiken die ze hadden gekregen. Geen probleem! Met de trekker naar de bomen toe!
Daarna nog even de boom recht zetten, met de takel toch nog een stukje omhoog, zand onder de kluit werken en met compost gemengd het gat dichtgegooid. Ook deze boom staat er prachtig bij!
De drie geboortebomen die we in onze tuin in Mierlo hadden, konden niet meteen naar de Aakendonk toen we in 2014 verhuisden. We hebben ze bij een collega neergezet. Eentje heeft de droogte niet overleefd, de andere werden zo groot dat we ze echt dit jaar toch moesten ophalen.
Omdat de kluiten waarschijnlijk zwaarder zouden zijn dan de 700Kg die onze auto met de grote aanhanger mag vervoeren hebben we de bus van de buren geleend. Daarmee kon er 1350kg op de aanhanger. Het uitgraven en ingazen van de kluit was een paar uur werk. Toen de bomen op de aanhanger stonden gaven de voorbanden aan dat er flink geladen was... Niet over de snelweg dus!
De rit, van Someren via Helmond langs het kanaal naar Veghel verliep uitstekend. In het begin raakten de twijgen nog wel een viaduct, maar de boom zakte tijdens de rit en de hoogte nam daarmee af.
Om 18:00 arriveerden we op de Aakendonk. Tijd voor een borrel!
De grote aanhanger paste met 8 meter boom niet langs de veranda van het nieuwe huis. De volgende ochtend hebben we dus eerst de grote boom (Meidoorn 'Lavallei') met de lier op de kleine aanhanger gerold.
 |
| Dat lullige bergje zand is enkel het gele zand dat helemaal onder uit het gat kwam. De grote bult ligt links. |
De balken lagen best schuin. Ik was bang dat de kluit van die helling hard naar beneden zou rollen. Daarom heb ik een lijn aan de andere kant van de kluit vast gemaakt om de kluit af te kunnen remmen. Die moest natuurlijk ergens aan vast zitten, maar er was eigenlijk niets sterks te vinden behalve de voet van de regenton.
De regenton bleek het gewicht van de kluit prima te kunnen houden zodat we hem beheerst konden laten zakken. Door de stam te bewegen konden we de kluit naar de rand van het gat sturen.
De kluit netjes ingegraven gemengd met uitgewerkte compost.
We hadden nog een aantal lange houten staven die geschikt waren voor de gordijnen, maar mooie steunen konden we helaas niet vinden. Tja, dan maken we die toch zelf?
Ooit kregen we van de buren een paar houten trapjes voor de kippen. Die waren gemaakt van 40mm dik rond hout, heel geschikt voor de roedesteunen.
De roeden waren 28mm, en ik had nog een speedboor van 28mm. Proefgat geboord: ja hoor, dat paste! Op de draaibank verder afwerken, schroefgat er in, beetje afronden en schuren.
Van de buren een boor van 30mm geleend en daarmee nieuwe steunen gemaakt. Marleen is bezig met de gordijnen. Als ze klaar zijn, dan kunnen ze meteen opgehangen.
Marleen heeft een rij bramen afgeknipt omdat ze geen goede vruchten geven. Nu moeten de stronken er nog uit. Sterker nog; we zullen de komende jaren nog heel veel (wilde) bramen moeten trekken, op het terrein en in het voedselbos. Daarom is het zeker de moeite om daar een handig stuk gereedschap voor te maken.
Ik trek vaak kluiten van struiken en kleine boompjes uit de grond met een kettingtakel. De lastigste schakel is de bevestiging van de takel aan de stronk. Een stropje lukt bij struiken nog wel, maar bij braam schuift het ding er meestal vanaf.
Vandaag heb ik snel een dubbele ijzeren haak in elkaar gezet. Deze deed het redelijk (het was best lastig de haak in de kluit te prikken) maar was niet sterk genoeg. Ik denk dat ik Daaf aan het werk zet om iets te ontwerpen dat de kluit in 1 beweging vastklemt en er uit trekt.
Het eerste muurtje tussen de keuken en de woonkamer krijgt vorm.
Ik ben beginnen met de plintjes. Daarna kwam onze nieuwe Workawayer Christel helpen om met de tacker oude palletplanken vast te zetten in de openingen van de muur.
En daarna leem er tegenaan! Meteen de hoek naast- en boven de deur gedaan.
Het is nog een beetje vroeg in het jaar om te lemen. s' Ochtends ligt er ijs op de kuip met leem en als je met je handen leem met stro mengt om het in de muur te frotten, dan heb je echt handschoenen nodig om de ijkoude leem te weerstaan.
De klei (om leem te maken) is bijna op. Ik verwacht nog een kuip of 10 te kunnen mengen en dan is er een nieuwe vracht nodig. De wei is nog te nat om een vrachtwagen te dragen, dus ik probeer dat een beetje uit te stellen.
Ondertussen maak ik de plinten in de rest van de benedenverdieping en stuken we de muren die erboven zitten.
Klimspullen in de auto, nog even de kettingzagen uit de kast halen. De sleutel draaide goed, maar de deur ging niet open. En nu...?
De schoten aan de zij- en onderkant staken netjes in de schootvanger, maar die aan de bovenkant van de deur moest zitten was niet te zien. Conclusie: het mechaniek was losgeraakt. De enige manier om de kast open te krijgen was... slijpen.
De schoot was gemaakt van 20mm gehard staal. Je komt er wel doorheen, maar daar was ik toch wel een kwartier mee bezig (af en toe de slijper wat rust geven en opmeten hoe ver ik al was gekomen.
Inderdaad was het mechaniek losgekomen. Het plaatje dat alles bij elkaar hield miste twee schroeven en de andere twee lagen er bijna uit.
Eerst mijn snoeiklus gaan doen. Aan het eind van de middag de kast weer gerepareerd. De doorgeslepen schoot terug aan elkaar lassen, het mechaniek (met olie) weer in elkaar zetten en de deur kon weer terug. Het werkt weer prachtig!
Ik moet nog wel het scharnier waar de deur aan hangt fixen, want die had ik ook doorgeslepen. Maar ja, zo komt het huis niet af natuurlijk...
De boom die de pizzaoven heeft geraakt is tot brandhout verwerkt, nu nog het dak repareren. De regen spoelt namelijk de leem weg.
Het berkenhout dat naast de oven ligt, regent nog nat omdat het dakje niet breed genoeg is. Een goed moment om dat meteen mee te nemen.
